ABOCO Profilaktyka zaburzeń odżywiania

Obsesje to natrętne myśli, obrazy lub impulsy, które pojawiają się w umyśle osoby i są trudne do kontrolowania. Obsesje są jednym z głównych objawów zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (OCD). Charakteryzują się one kilkoma cechami:
Natretność: Obsesje są natrętne, co oznacza, że pojawiają się niepożądane i trudne do kontrolowania. Osoba nie może po prostu przestać myśleć o nich.
Nielubiane: Obsesyjne myśli są zazwyczaj niechciane i często nieodpowiednie lub nieprzyjemne. Mogą wywoływać lęk, niepokój lub obrzydzenie.
Powtarzalność: Obsesje zazwyczaj pojawiają się wielokrotnie i cyklicznie. Osoba może doświadczać tych samych myśli przez dłuższy czas lub mieć różne obsesyjne tematy.
Lęk i niepokój: Obsesje wywołują silne uczucie niepokoju, lęku lub dyskomfortu. Osoba jest przekonana, że musi coś zrobić, aby uniknąć zagrożenia związanego z obsesją.
Niewłaściwe lub nieadekwatne: Obsesyjne myśli często dotyczą rzeczy, które nie są realnym zagrożeniem lub nie są związane z rzeczywistością.
Przykłady obsesji mogą być różne, w zależności od osoby. Niektóre częste tematy obsesji obejmują obawy dotyczące zanieczyszczeń, lęku przed zrobieniem krzywdy sobie lub innym, obawy o symetrię i porządek, religijne lub moralne obawy, obsesyjne myśli o śmierci lub chorobach, a także inne niepożądane myśli.
Obsesje są uważane za zaburzenie, gdy stają się przeszkodą w codziennym funkcjonowaniu osoby i prowadzą do kompulsywnych zachowań lub działań kompensacyjnych, których celem jest złagodzenie lęku lub niepokoju związanego z obsesyjnymi myślami. Terapia, zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna (CBT), może pomóc osobie w radzeniu sobie z obsesyjnymi myślami i ich skutkami.

Osobowość anankastyczna, znana również jako zaburzenie osobowości obsesyjno-kompulsyjnej (OCPD), to rodzaj zaburzenia osobowości, które charakteryzuje się obsesyjnym dążeniem do perfekcji, kontrolowania, uporządkowania i rygorystyczności w zachowaniach oraz zaniedbywaniem elastyczności i spontaniczności. Osoby z osobowością anankastyczną mają tendencję do nadmiernego skupiania się na detalach i zasadach, a ich życie jest często zdominowane przez potrzebę utrzymania porządku i kontroli.
Oto kilka cech charakterystycznych osobowości anankastycznej:
Perfekcjonizm: Osoby z OCPD dążą do doskonałości w swoim działaniu i oczekują tego samego od innych. Są bardzo krytyczne wobec siebie i innych.
Kontrola: Osoby z OCPD próbują kontrolować wszystkie aspekty swojego życia i trudno im delegować zadania innym. Mogą być uparte i nieustępliwe w swoich przekonaniach.
Skupienie na szczegółach: Mają tendencję do skupiania się na drobnych detalach, często kosztem ogólnego obrazu. To może prowadzić do opóźnień w podejmowaniu decyzji i zbytniego analizowania sytuacji.
Zaniedbywanie spontaniczności: Osoby z OCPD unikają spontanicznych działań i są skłonne planować każdy aspekt swojego życia z wyprzedzeniem.
Upór: Są uparte i trudno je przekonać do zmiany zdania lub podejścia.
Rygorystyczność: Wymagają od siebie i innych przestrzegania ściśle określonych norm i zasad.
Zaniedbywanie relacji: Skupiają się na obowiązkach i perfekcjonizmie kosztem relacji interpersonalnych. Mogą być zbyt krytyczne wobec innych i trudno im wyrazić emocje.
Brak elastyczności: Osoby z osobowością anankastyczną rzadko są elastyczne wobec zmiany planów lub akceptacji innych sposobów rozwiązywania problemów.
Warto zauważyć, że osobowość anankastyczna różni się od zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego (OCD). W przypadku OCPD, obsesyjne myśli i kompulsje są bardziej związane z kontroli, perfekcjonizmem i regułami niż z natrętnymi myślami o niebezpieczeństwie czy lękowymi zachowaniami, które charakteryzują OCD.
Osobowość anankastyczna może wpływać na życie osobiste i zawodowe osoby dotkniętej tym zaburzeniem. Terapia psychoterapeutyczna, zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna (CBT), może pomóc osobom z OCPD w radzeniu sobie z ich cechami osobowościowymi i poprawie jakości życia. W niektórych przypadkach może być konieczne leczenie farmakologiczne w celu zarządzania związanymi z OCPD objawami, takimi jak depresja czy lęk.

W zaburzeniach odżywiania, takich jak anoreksja nervosa, bulimia nervosa i zaburzenia odżywiania na tle psychicznym, mogą występować różne rodzaje obsesji lub myśli obsesyjnych związanych z jedzeniem, wagą ciała i wyglądem. Obsesyjne myśli mogą prowadzić do niezdrowych zachowań związanych z jedzeniem i kontrolą wagi. Oto kilka przykładów obsesji, które często występują w zaburzeniach odżywiania:
Obsesyjna myśl o wadze: Osoby z zaburzeniami odżywiania mogą mieć obsesyjne myśli o swojej wadze ciała. Często martwią się o przybranie na wadze lub o jej utrzymanie na niskim poziomie.
Obsesyjna myśl o kaloriach: Osoby cierpiące na zaburzenia odżywiania mogą być obsesyjne na punkcie liczby spożywanych kalorii. Mogą ciągle śledzić ilość kalorii w każdym posiłku i dokładnie kontrolować swoją dietę.
Obsesyjna myśl o jedzeniu „zdrowym”: Niektórzy ludzie z zaburzeniami odżywiania mogą być obsesyjni na punkcie jedzenia tylko „zdrowych” lub „czystych” pokarmów. Unikają tłustych, słodkich lub przetworzonych produktów spożywczych.
Obsesyjna myśl o wyglądzie ciała: Obsesyjne myśli o wyglądzie ciała, które nie spełniają własnych lub społecznych standardów piękna, mogą być częste w zaburzeniach odżywiania.
Obsesyjne myśli o utracie kontroli nad jedzeniem: Osoby z bulimią nervosa mogą mieć obsesyjne myśli o utracie kontroli nad jedzeniem podczas napadów objadania się.
Obsesyjna myśl o wymiotach lub innym działaniu kompensacyjnym: Osoby z bulimią nervosa mogą być obsesyjne na punkcie wymiotów lub innych działań kompensacyjnych, które stosują po napadzie objadania się.
Obsesyjna myśl o wadze ciała i samoocena: Osoby z anoreksją nervosa mogą mieć obsesyjne myśli o swojej wadze i sylwetce, które wpływają na ich samoocenę.
Obsesyjne myśli o jedzeniu w tajemnicy: Niektórzy ludzie z zaburzeniami odżywiania jedzą w tajemnicy, a obsesyjne myśli na ten temat mogą towarzyszyć tym zachowaniom.
Obsesyjne myśli w zaburzeniach odżywiania są zazwyczaj związane z lękiem, niepokojem i niską samooceną. Często prowadzą do niezdrowych zachowań związanych z jedzeniem, takich jak restrykcyjne diety, napady objadania się i działania kompensacyjne, takie jak wymioty czy nadmierne ćwiczenia fizyczne. Leczenie zaburzeń odżywiania zazwyczaj obejmuje terapię psychoedukacyjną i terapię poznawczo-behawioralną, która pomaga osobie radzić sobie z obsesyjnymi myślami i ich skutkami.